Rev. Peter Hải Nguyễn
Kính thưa quý quyến,
Tin Mừng theo Thánh Gioan: Ga 14-15-16, 23b-26 mang lại ý nghĩa thâm sâu cho cộng đoàn phụng vụ được cử hành tại tư gia Ông Bà Nguyễn Khen hôm nay. (Đại gia đình Bào Tỷ của Đức Cố Giám mục Phêrô Nguyễn Văn Nho).
Trong khung cảnh gia đình, chúng ta vừa cùng hợp dâng thánh lễ kính Chúa Thánh Thần hiện xuống, lại vừa cùng nhau tưởng nhớ đến một người vô cùng thân thương của chúng ta là Đức Cố Giám mục Phêrô Nguyễn Văn Nho, người đã được Chúa gọi về với Ngài cách đây 10 năm giữa lúc Giáo hội đang kỳ vọng nơi một vị mục tử “Hiền Lành và Khiêm Nhường” (2003 – 2013).
Thánh sử Gioan minh bạch nói đến một chân lý bao hàm cả một nền tảng mang lại Ơn Cứu độ cho nhân loại đó là tình yêu. Đức Kitô đã nối kết tình yêu giữa Thiên Chúa và con người vốn đã bị đánh mất bởi sự bất phục tùng tình yêu của tổ tông Adam và Eva. Chúa Giêsu đã khẳng định phương cách giữ lấy tình yêu của Thiên Chúa đó là, “Ai yêu mến Thầy, thì giữ lời Thầy. Cha Thầy sẽ yêu mến người ấy. Cha Thầy và Thầy sẽ đến và ở trong người ấy.” (Ga 14, 23). Tuân giữ “Lời Thầy” là phương cách giữ diềm mối yêu thương của Thiên Chúa. Tuân giữ “Lời Thầy” phải chăng là sống vâng theo thánh ý Thiên Chúa? Vâng, thánh Phaolô đã hướng dẫn các tín hữu thời sơ khai là sống trở nên đồng hình đồng dạng với Đức Kitô, “Tôi sống nhưng không phải tôi sống mà là Đức Kitô sống trong tôi.” (Gal 2, 20).
Đức Giêsu Kitô đã thực thi những điều ấy qua việc vâng phục thánh ý Thiên Chúa Cha và để cho tình yêu ấy được trở nên vẹn toàn. “Vâng phục và vẹn toàn” được Chúa Giêsu mạc khải trong Tin mừng Thánh Gioan với từ ngữ như thế này, “Đã đến giờ Con Người được tôn vinh.” (Ga 14, 23). Giờ Con Người được tôn vinh là giờ nào?
Vâng, “giờ Con Người được tôn vinh” chính là giờ Đức Giêsu chết một cách đau khổ trên Thập Tự như một sự thất bại dưới nhãn quan trần thế; giờ mà trời đất trở nên u ám ảm đạm như chứng kiến cái chết ô nhục một chàng thanh niên vô danh tiểu tốt; giờ mà Đức Giêsu đau đớn thốt lên “Lạy Cha con xin phó thác hồn con trong tay Cha.” (Lc 23, 46).
Vâng, “giờ Con Người được tôn vinh” cũng là giờ mang ý nghĩa lịch sử cứu độ cho nhân loại. Giờ màn đền thờ xé ra làm đôi. Bức màn trong đền thờ xé ra làm đôi gợi lại ý nghĩa sâu thẳm trong tình yêu cứu độ của Thiên Chúa. Sách Sáng thế ký diễn tả cổng Vườn Thượng Uyển bị đóng lại do tội bất phục tùng của Adam và Eva. Tin Mừng minh định màng đền thờ xé ra làm đôi nhờ vào việc Tử Nạn của Đức Giêsu trên Thập Giá. Sự bất phục tùng đã cắt đứt mối liên lạc giữa Thiên Chúa và con người qua hình ảnh cổng vườn Thượng Uyển đóng lại. Sự tuân phục của Đức Kitô nối lại mối liên lạc ấy qua hình ảnh màng đền thờ xé ra làm đôi.
Vâng, “giờ Con Người được tôn vinh” là Đức Kitô vâng phục Thánh ý Thiên Chúa Cha trên đỉnh cao Thập Tự. Giờ “Cổng Trời” được rộng mở ban Ơn Cứu độ cho nhân loại. Giờ ấy đã được chính Đức Kitô nói đến, “Nếu hạt lúa mì gieo vào lòng đất mà không chết đi, thì nó vẫn trơ trọi một mình, còn nếu chết đi, nó sẽ sinh nhiều hạt khác.” (Ga 12, 25).
Lời Chúa hôm nay gợi lại cho mỗi người chúng ta về một hình ảnh vừa rất thân thương vừa rất sống động. Đức Cố Giám mục Phêrô đã và đang để trong mỗi người chúng ta nỗi niềm thương nhớ và kính yêu. Đức Cố Giám mục Phêrô đã trung thành với lý tưởng và chân lý ngài đã sống như chính Chúa Giêsu đã huấn dạy. Đức Cố Giám Mục Phêrô đã kinh qua “Giờ Con người được tôn vinh” trong cuộc sống mục tử mà Chúa đã thương ban cho ngài. Cả cuộc sống của ngài đã được thu gọn trong khẩu hiệu Giám mục “Hiền lành và Khiêm nhường.” Thật vậy, cuộc sống mục tử của Đức Cố Giám mục Phêrô đã chất chứa và toát lên điều ấy. Chính Đức Cha Phêrô Nguyễn Soạn, nguyên Giám mục Giáo phận Qui Nhơn đã nói một cách minh triết trong bài giảng Thánh lễ An táng Đức Cố Giám mục Phêrô Nguyễn Văn Nho tại nhà thờ Chính Tòa Nha Trang, “Cuộc đời con người không đo bằng thời gian sống ngắn hay dài, nhưng hệ tại vào họ đã sống và đã làm gì.”
Bốn từ “Hiền lành” và “Khiêm Nhường” đã được Đức Cố Giám mục Phêrô chọn để phục vụ Hội Thánh Chúa theo mẫu gương Vị Thánh Chí Thánh Giêsu để làm gia nghiệp đời mình. Bốn từ ngữ ấy cũng chính là sự gợi hứng từ linh đạo của thánh Phanxicô Assisi, một vị thánh được xem là rất hợp thời cho kỷ nguyên khoa học và kỷ nghệ. Một linh đạo, cách đây 16 năm, đã được Đức Cố Giám mục Phêrô chọn làm hành trang cho đời mục tử của mình; giờ trở nên rất hợp thời khi Tân Giáo hoàng chọn tước hiệu Phanxicô Assisi cho sứ vụ toàn cầu. Mỗi người có thể cảm nhận và nhận định khác nhau về cuộc sống của Đức Cố Giám mục Phêrô. Tuy nhiên, cả cuộc sống của ngài vẫn mang dáng dấp linh đạo Phanxicô Assisi.
Ngài đã sống như một vị lãnh đạo tinh thần đầy nhiệt huyết cho giáo phận Nha Trang nói riêng và cho Giáo hội Việt Nam nói chung. Không dùng quyền hành nhưng dùng nhân tâm để cảm hóa con người. Ngài đã sống như một vị thầy ân cần và nhiệt tâm. Cả cuộc đời chỉ dành cho việc đào tạo và huấn luyện các thế hệ linh mục tương lai dù trong những hoàn cảnh khó khăn và bi đát của xã hội. Ngài đã sống như một người cha hiền. Những tính cách khôi hài trong tiếp xúc, những lời chỉ dạy rất nhẹ nhàng và thầm kín với học trò đã mang lại những hoa trái quý giá cho Giáo hội như hôm nay.
Nói về cuộc sống và tính cách của Cố Giám mục Phêrô thì khó dùng từ ngữ chính xác để diễn tả. Một vị mục tử vừa khiêm nhường và đơn giản trong chức vụ Giám mục nhưng vừa hiền lành và nhân tâm trong “cách đối nhân xử thế.” Trọn cuộc đời Đức Cố Giám mục Phêrô đã mặc lấy con người và cuộc sống của Đức Kitô qua việc vâng phục thánh ý Thiên Chúa trong bất cứ hoàn cảnh nào của cuộc sống. Ngài đã để cho Đức Kitô chiếm lấy cuộc sống ngài qua cung cách và tính cách họa theo linh đạo thánh Phanxicô Assisi “Hiền lành và Khiêm nhường.” Ngài đã xác tín và đã sống trọn lời dạy của Đức Kitô và trung thành với linh đạo Phanxicô tựa như hạt lúa mì rơi vào lòng đất và phân hủy đi để được sinh nhiều bông hạt khác.
Thật hợp lý và ý nghĩa hôm nay trùng vào khung cảnh Lễ Kính Chúa Thánh Thần hiện xuống và tưởng nhớ 10 năm ngày mất Đức Cố Giám mục Phêrô. Tin mừng theo Thánh Gioan chứa đựng lời bửu huyết của Đức Giêsu cho chúng ta, “Đấng Bảo Trợ là Thánh Thần Chúa Cha sẽ sai đến nhân danh thầy, Đấng đó sẽ dạy anh em mọi điều và sẽ làm cho anh em nhớ lại mọi điều thầy đã nói với anh em.” (Ga 14, 26)
Trong giây phút tưởng nhớ đến ngài, thiết tưởng nhắc lại một vài hình ảnh và cuộc đời của ngài sẽ không làm tổn thương đến lòng khiêm nhường của Đức Cố Giám mục Phêrô; nhưng nhắc nhở mỗi người chúng ta về lòng tri ân cũng như mẫu gương trong đời sống đức tin. Điều quan trọng là mỗi người chúng ta sống noi gương ngài như một mẫu gương của Đức tin: vâng phục thánh ý Thiên Chúa và phục vụ Hội Thánh trong “Hiền Lành và Khiêm Nhường.” Trong giây phút tưởng nhớ đến ngài, mỗi người chúng ta hãy để cho Chúa Thánh Thần hướng dẫn chúng ta. Lời huấn dụ của Đức Thánh Cha Phanxicô trong bài huấn dụ giáo lý về Chúa Thánh thần lại càng có ý nghĩa hơn với mỗi người chúng ta “Chính nhờ Chúa Thánh Thần mà con tim tôi rộng mở cho Lời Chúa, mà con tim tôi rộng mở cho sự thiện, mà con tim tôi rộng mở cho vẻ đẹp của Thiên Chúa… Chúng ta hãy nghĩ tới Mẹ Maria là Đấng gìn giữ mọi sự bằng cách suy niệm chúng trong tim. Việc tiếp nhận các lời và các sự thật của Đức tin để chúng ta trở thành sự sống được thực hiện và lớn lên dưới hoạt động của Chúa Thánh Thần.”
Xin Chúa Thánh Thần ngự trị trong cuộc sống của mỗi người chúng ta để mỗi người chúng ta dám sống linh đạo thánh Phanxicô Assisi giữa thế giới hôm nay. Như vậy, sự quy tụ cộng đoàn phụng vụ tại tư gia hôm nay sẽ mang lại ý nghĩa rất thâm sâu cho việc tưởng nhớ 10 năm ngày mất của Đức Cố Giám mục Phêrô. Mong mỗi người chúng ta sống mẫu gương tuyệt vời của Đức Cố Giám mục thân yêu của chúng ta: Sống “Hiền lành và Khiêm Nhường.”